Altijd maar doorgaan: waarom échte zelfzorg verder gaat dan een warm bad.

We kennen allemaal de slogans wel: "Work hard, play hard", "slapen doe je later wel", en "wie volhoudt, overwint". Deze motiverende uitspraken klinken krachtig, maar voeden tegelijkertijd een schadelijk taboe: de overtuiging dat rust nemen en goed voor jezelf zorgen iets is voor zwakkelingen of mensen zonder ambitie.

Dagelijks zie ik in mijn praktijk hoe diepgeworteld deze overtuigingen zijn en welke ernstige gevolgen ze kunnen hebben. Cliënten die jarenlang zichzelf voorbijlopen en in een voortdurende rush van prestaties, deadlines en verwachtingen leven. Van buitenaf lijkt het misschien indrukwekkend, ambitieus en succesvol. Toch verbergen deze prestaties vaak een harde realiteit van uitputting, stress en vervreemding, zowel van zichzelf als van hun omgeving.

Laat me duidelijk zijn: voortdurend extreem hard werken is zelden puur een teken van sterkte of doorzettingsvermogen. Integendeel, het is vaak een vluchtgedrag. Een verslaving die net zo schadelijk kan zijn als andere vormen van afhankelijkheid zoals alcohol, drugs of gokken. Waarom? Omdat het dezelfde functie vervult: het verdooft emoties en voorkomt dat je geconfronteerd wordt met je diepere behoeften en gevoelens.

Dan komen we bij het begrip "zelfzorg". Een woord dat zo vaak wordt gebruikt en misbruikt dat velen er inmiddels een allergie voor ontwikkeld hebben. Begrijpelijk, want het wordt soms zo makkelijk rondgestrooid dat het irritant wordt en zelfs weerstand oproept. "Zelfzorg" wordt vaak gezien als iets oppervlakkigs, iets wat je doet "omdat het moet" ... een verplicht nummer zonder echte betekenis. Veel mensen denken daarom dat ze goed bezig zijn wanneer ze "me-time" nemen: een lang bad, een glas wijn of een avondje Netflix. Natuurlijk zijn dit prettige ontspanningsmomenten, maar eerlijk gezegd bieden ze slechts tijdelijke verlichting. Het zijn oppervlakkige manieren om te ontsnappen aan stress, maar bieden geen structurele oplossing voor de kernvraag: "Wat heb ik werkelijk nodig?"

Echte, diepgaande zorg voor jezelf vereist iets anders. Het vraagt moed. De moed om echt stil te staan, eerlijk te kijken naar wat pijn doet, grenzen te bepalen en soms moeilijke beslissingen te nemen. Het betekent moeilijke gesprekken aangaan, kritisch naar relaties kijken, duidelijk nee zeggen tegen wat je uitput, en vooral jezelf serieus genoeg nemen om je welzijn prioriteit te maken.

Het is hoog tijd om het taboe rond echte zelfzorg te doorbreken en voorbij de irritatie van het woord te kijken. Begin jezelf oprecht af te vragen:

- Wanneer luisterde ik voor het laatst écht naar mijn lichaam?

- Wat betaal ik op lange termijn voor mijn huidige levensstijl?

- Waarvoor loop ik weg door constant bezig te blijven en geen ruimte te laten voor reflectie?

Eerlijkheid naar jezelf toe is de eerste en belangrijkste stap richting verandering. Werkelijke zelfzorg draait om het herstellen van verbinding met jezelf. Het betekent stoppen met vluchten en ophouden je gevoelens weg te drukken via overmatig werk of andere gewoontes. Het gaat om opnieuw leren voelen, echt luisteren naar jezelf, en handelen naar wat je innerlijk nodig hebt.

Dus laten we stoppen met het verheerlijken van onophoudelijk doorgaan. Kies bewust voor zorg voor jezelf die werkelijk zinvol is, zelfs als dat betekent dat je eerst moet vertragen en ongemakkelijke keuzes moet maken. Want op lange termijn win je niets met uitputting. Je ware kracht ligt juist in het vermogen om op tijd te erkennen wat je nodig hebt, te stoppen en écht goed voor jezelf te zorgen.